Branża farmaceutyczna jest innowacyjnym i zaawansowanym technologicznie sektorem gospodarki, który generuje szacunkowo 1% polskiego PKB. Polska obecnie jest największym rynkiem farmaceutycznym w Europie Środkowo-Wschodniej, a potencjał jest dużo większy, ponieważ nowe inwestycje znacznie rozwijają ten sektor.
Narastającym problemem branży, który najbardziej wpływa na pacjenta, jest proceder związany z fałszowaniem leków. Bardzo często podrabiano suplementy diety, leki odchudzające czy przeciwbólowe, a nawet leki ratujące życie. Zastępowano je preparatami o spreparowanym składzie, który tworzono ze zmielonej kredy, substancji przeterminowanych lub niebezpiecznych dla zdrowia. Proceder zagraża życiu wielu pacjentów, ponieważ nawet w szpitalu nie można mieć pewności, czy podany lek pomoże.
Skala problemu stała się poważna, a prawo w małym stopniu przeciwdziałało temu zjawisku. Mimo, że w Prawie farmaceutycznym i kodeksie karnym przewidziano kary dla oszustów, to są one na tyle niskie, że w żaden sposób nie wpłynęły na zmniejszenie występowania tego procederu. Odpowiedzią na problem stała się unijna dyrektywa dotycząca zwalczania fałszowania leków, która wejdzie w życie 9. lutego 2019 roku. Zgodnie z tym rozporządzeniem niemal wszystkie leki na receptę i niektóre OTC będą zabezpieczone unikalnym kodem, który będzie musiał być zeskanowany przez farmaceutę. Plomba będzie zawierała kod produktu, numer seryjny, numer partii i datę ważności. W momencie, gdy system wykaże alarm, farmaceuta będzie musiał powiadomić inspekcję o możliwym posiadaniu sfałszowanego leku.
Nowe rozporządzenie budzi wiele kontrowersji związanych z przygotowaniem i organizacją od strony technologicznej. Dyrektywa obejmie 14,5 tysiąca aptek, około 200 hurtowni leków, kilkuset producentów, a szacunkowo skanowane będzie 750 miliona leków rocznie.
Apteki stoją w obliczu dużego technologicznego wyzwania, biorąc pod uwagę ich zróżnicowanie – w niektórych regionach Internet odbierany jest przez fale radiowe, co znacznie opóźni proces otrzymania informacji dotyczącej prawdziwości leków, a większość obecnie używanych przez apteki skanerów nie ma możliwości odczytu nowego kodu. Wszystkie placówki apteczne będą musiały przygotować się na zakup specjalnych skanerów, które będą mogły odczytać kod 2D typu Data Matrix.
Firma Jantar oferuje wdrożenie skanerów zgodnych ze specyfikacją wyznaczaną przez nową dyrektywę. Odpowiedzią na potrzebę odczytu unikalnych kodów z leków jest skaner DS2208 firmy Zebra Technologies – spełnia on wymagania nowej dyrektywy i pozwala na szybkie skanowanie kodów 2D w tym DataMatrix, które służą do potwierdzenia autentyczności sprzedawanych leków.
Aptekarze powinni przygotować się na nadchodzącą dyrektywę jak najszybciej, ponieważ popyt na skanery w ciągu najbliższych miesięcy będzie znacznie wzrastał. Krajowa Organizacja Weryfikacji Autentyczności Leków pracuje nad stworzeniem systemu, który umożliwi jednoznaczną weryfikację autentyczności leku, dlatego szczegóły będą znane już w najbliższym czasie.